PFO, Patent Foramen Ovale nedir?

Patent foramen ovale (PFO) kalbin kulakçıkları (atriumlar) arasındaki perdede doğumsal bir deliktir ki bu delik yoluyla bacaklardaki derin venlerde (toplardamarlar) ya da pelvis venlerinde oluşan kan pıhtıları sağ atriumdan sol atriuma ve sistemik dolaşıma böylece beyne giderek beyin damar tıkanıklıkları ve inmelere neden olabilir. Sağlıklı yetişkin insanların yaklaşık % 20 sinde PFO bulunur ve PFO’lu genç yetişkinlerde (55 yaş altı) inme riski PFO’su olmayanlardan daha yüksektir. Nedeni bilinmeyen inme geçiren genç insanlarda PFO sıklığı normal sağlıklı toplumdan daha yüksektir. Ayrıca nedeni bilinmeyen inme geçiren genç yetişkinlerde (55 yaş altı) pelvik ven trombozu ve derin ven trombozu (DVT) geçirme sıklığı da daha yüksektir. PFO ile nedeni bilinmeyen inme arasındaki ilişki genç yetişkinlerde, yaşlılara kıyasla daha belirgindir. PFO su olan ve bir kez nedeni bilinmeyen inme geçiren bir insanın gelecek her bir yıl için tekrar inme geçirme riski % 2.5 kadar olabilir. PFO ya eşlik eden atrial septal anevrizma (atrial septumun bol ve gevşek olası) varlığında inme geçirme riski hafifçe daha yüksek olabilir. PFO nun şekli büyüklüğü ve septal anevrizma varlığının inme riskini artırabileceği konusu tartışmalıdır.

PFO, Patent Foramen Ovale kapatılmalı mı?

Nedeni bilinmeyen inme geçiren ve PFO’su olan hastaların, yalnız ilaç tedavisi alanlar ve ilaç tedavisine ek olarak PFO’su kapatılanlar olarak ayrıldığı ve takip edildiği araştırmalarda PFO’su olan ve nedeni bilinmeyen inme geçiren bir insanın yıllık inme geçirme riski optimum ilaç tedavisine rağmen % 0.6-1.5 kadar olduğu, buna karşın PFO’yu kapama sırasında ciddi komplikasyon çıkma riskinin % 0-4.2 arasında değiştiği görülmüştür. Ayrıca PFO’su kapatılan hastalarda % 5.7 oranında AF (inme riskini artıran ritim bozukluğu) gelişebildiği görülmüştür ki yalnızca ilaç tedavisi alanlarda AF gelişme riski % 0.7 olmuştur. Nedeni bilinmeyen inme geçiren PFO lu genç yetişkin hastalar, derin ven trombozu (bacak toplardamarında kan pıhtısı) ve pelvik ven trombozu açısından değerlendirilmelidir. Nedeni bilinmeyen inme yada TİA (geçici kısa süreli inme) geçiren hastalarda bacak derin venlerinde yada pelvis derin venlerinde trombus (pıhtı) oluştuğunun kanıtları varsa PFO nun kapatılması düşünülebilir. (Kaynak: Stroke. 2014;45:2160-2236)

Kendi Uygulamamız!

İnme geçiren genç-yetişkin insanlar nöroloji kliniği tarafından inmenin nedenine yönelik yoğun bir araştırmaya tabi tutulur ve inme nedeni bulunamayanlar ayrıca kardiyoloji kliniğinde değerlendirilir. PFO varlığı tespit edilen hastalarda, vücudun alt yarısından gelen kanın kısmen ve kolaylıkla PFO’dan geçip beyne ulaşabildiği test edilir ve bu hastaların derin ven trombozu veya pelvik ven trombozu geçirdiğine dair kanıtlar var ise, hastanın tekrar inme geçirme riski, işlemin faydaları ve olası riskleri hasta ile tartışıldıktan sonra PFO kapatılır.

PFO Nasıl Kapatılır?

PFO kapatılması işleminde kasık toplardamarından (femoral ven) iğne ile girilir buradan kalbe kadar uzanan ve PFO’dan (delik) geçen bir kılavuz tel gönderilir. Kılavuz tel üzerinden 3-5 mm kalınlıkta bir damar kılıfı aynı şekilde kasıktan girilir kalbe kadar ilerletilir PFO’dan geçirilir ve ucu sol kulakçıkta olacak şekilde bırakılır. PFO’ya uygun büyüklükte seçilen kapama cihazı kasıktan damar kılıfı içinden ilerletilerek delikten geçilir. Sol atriyumda cihazın bir diski açılır ve bir miktar geri alınarak PFO üzerine oturtulduktan sonra, kapama cihazının ikinci diski de sağ atriumda açılır ve cihaz deliği iki taraftan üzerine oturarak kapatır. Cihaz bırakılmadan önce PFO’nun uygun şekilde kapandığı ve takılan cihazın kalbin diğer bölümlerine zarar vermediği kontrol edilir ve işlem sonlandırılır. İşlem sonrası 3-6 ay içinde kalbin içini kaplayan hücre tabakası (endokardiyum) kapama cihazının üzerini kaplar ve Kapama cihazı burada sürekli olarak kalır. Bazı insanların bu kapama cihazlarının yapıldığı maddelere kaşı alerjisi olabilir ve işlem öncesinde sorgulanmalıdır. PFO kapama işlemi ortalama 1 saat kadar sürer işlem sırasında hastanın yarım saat kadar uyutulması gerekebilir, bu genel anestezi değildir ve derin sedasyon ya da derin uyku olarak tanımlanır ve işlem bitince hemen uyandırılır. Bazı hastalarda işlem uyanık olarak ta yapılabilir. İşlem sonrası hasta en az 6 saat yatakta ve bir gece hastanede kalır ve sabahında taburcu edilir. Kapama cihazı üzerinde pıhtı oluşumunu önlemek için birkaç ay süreyle klopidogrel 6 ay süre ile aspirin kullanılması önerilir. PFO kapama işleminden sonraki ilk 6 ay içinde kanamalı diş tedavisi diş çekimi, cerrahi müdahale yapılması gerekirse hastanın antibiyotik tedavisi alması gerekir ki bu tedavi, işlemi yapan kardiyologa danışılmalıdır.

PFO kapama işleminin riski nedir?

Nadir olmakla birlikte bazı riskler mevcuttur. Kapama cihazının ilerletildiği damar boyunca delinme kanama olabilir, kalp duvarlarında delinme ve yırtılma olabilir, kapama cihazı kalp içine ya da damar içine düşebilir ve buna bağlı cerrahi müdahale ve kan nakli gerekebilir. İşlem sonrası nadiren enfeksiyon oluşabilir ve antibiyotik tedavisi gerektirebilir. Yine çok nadiren hasta felç geçirebilir ve fonksiyon kaybı oluşabilir. İşlem sırasında ve sonrasında kalp ritim bozukluğu gelişebilir. Cihaz bırakıldıktan sonra çevreleyen kalp dokularına zarar verebilir ve ameliyatla düzeltilmesi gerekebilir. Kapama cihazı üzerinde pıhtı oluşabilir ve emboliye neden olabilir. Çok nadir olmakla birlikte PFO kapama işlemi hastanın ölümüne neden olabilir.