Koroner Balon Stent Uygulama

Daralmış veya tıkanmış olan damarları açmak için yapılan işlemlerdir. Koroner anjiyoyu takiben hemen yapılabileceği gibi, böbrek hastalarında olduğu gibi bazı özel durumlarda bir süre ertelenmesi de gerekebilir. Damarın daralmış bölgesine yerleştirilen damar şeklindeki bir balon burada şişirilir ve genellikle 30 sn kadar beklenir, balon indirildiğinde damar açılmış olarak kalır. Balon işlemiyle elde edilen açıklığı devam ettirmek için stent uygulanır. Balon stent işlemleri, hasta açısından koroner anjiyoya benzer işlemlerdir. Lokal anestezi ile yapılır. Hasta işlem sırasında uyanık olur ve genellikle ağrı duymaz, balon uygulama yada stent uygulama sırasında birkaç dakika süren hafif bir göğüs ağrısı duyabilir. Bu ağrı doktor tarafından durdurulabilir. Balon stent uygulanan hasta, işlem sonrası en az bir gece koroner yoğun bakımda kalır.

Balon stent işleminin başarısı ne kadardır?

Stent uygulanan damar ilk bir ayda %1 ihtimalle tam tıkanabilir ki bu bir kalp krizidir. İşlemden sonra 4-6 ay arasında damarda tekrar daralma olabilir. Tekrar daralma ihtimali normal stentlerde yaklaşık % 20, ilaç kaplı stentlerde ise yaklaşık % 10 kadardır. Stent sonrası tekrar daralan damar balon veya stent uygulamaları ile yeniden açılabilir. İlk 6 ayda damar tekrar daralmadı ise bu damarın ömür boyu yeniden daralma ihtimali çok düşüktür (% 3 kadar).

Stent nedir?

Stent, genellikle metalden kafes şeklinde yapılan ve balon ile açılmış olan damarın tekrar daralmasını engellemek için damar içine yerleştirilen, damarın şekline uyumlu cihazlardır.

Normal stent nedir?

Normal stentler, çelik yada krom-kobalt alaşımdan yapılan stentlerdir, 6 ay içinde tekrar daralma ihtimali % 20 kadardır. Damara takıldıktan sonra ilk 1 ay içerisinde üzerileri, damar içi endotel dokusu tarafından canlı hücrelerle kaplanır ve erken tam tıkanma riski ortadan kalkar. Normal stentlerin istenmeyen yanı; ilk 6 ayda tekrar daralma ihtimalinin yüksek olmasıdır (yaklaşık % 20).

İlaçlı stent nedir?

İlaçlı stentler, normal stentlerin ilk 6 aylık tekrar daralma ihtimalini azaltmak amacıyla, çelik yada kobalt stentin üzerine damarın daralmasını engelleyen ilaçlar kaplanmasıyla yapılırlar. İlaçlı stentlerin iyi yanı; ilk 6 aydaki tekrar daralma ihtimalinin normal stentlerin yarısı kadar % 10 kadar olmasıdır. İlaç kaplı stentlerin kötü tarafı ise normal stentlerde ilk 1 ayda % 1 ihtimalle görülen tam tıkanma riskinin ilaç kaplı stentlerde 1 yıla kadar uzamasıdır. İlaç kaplı stent takılan hastalar tam tıkanma riskini azaltan ilaçları 1 yıla kadar kullanmaları gerekir.
Stent takıldıktan sonra genellikle ilk 3 ayda yapması gereken görevi tamamlar ve artık damar içerisinde bir yabancı bir maddedir, daha kötüsü damarın ihtiyaç durumunda genişleyebilme özelliği stent tarafından bozulmuş ve damar bir boru haline gelmiştir. Stentler takıldığı yerden 3 aydan sonra geri alınabilse çok iyi olur ancak bu mümkün değildir. Bu sorunu çözmek amacıyla eriyebilen stentler geliştirilmiştir.

Eriyen stent nedir?

Eriyebilen stentler metal yerine, vücutta zamanla kaybolan laktik asit ya da türevi organik maddelerden yapılırlar ve damara takıldıktan sonra 1-2 yıl arasında tümüyle kaybolurlar. Sonuçta damar duvarında yabancı madde kalmaz ve 2 yıl geçtiğinde damar hiç müdahale edilmemiş gibidir. Eriyen stentlerin de üzeri tekrar daralma riskini azaltan ilaçlarla kaplıdır ve 6 aylık tekrar daralma riski ilaç kaplı stentlerle benzerdir. Eriyen stentler henüz teknolojik gelişimini tamamlamamıştır ve önümüzdeki yıllarda daha iyi olmaları ümit edilmektedir. Eriyebilen stentlerin kötü yanı tüm stent işlemlerinde kullanılamamaları ve halen oldukça pahalı olmalarıdır.

Hangi stent daha iyidir?

Anlatmaya çalıştığımız gibi stentlerin birbirine üstün olan yönleri mevcuttur. Hangi stentin size daha uygun olacağı doktor ile konuşularak karar verilmelidir.

Stent mi Bypass ameliyatı mı?

Günümüzde stent teknolojisi oldukça gelişmiştir ve çoğu hasta için riskleri bypass ameliyatından daha azdır. Genellikle çoğu damarın balon ve stent ile açılabilmesi mümkün olmakla birlikte, işlemde kullanılan stent sayısı çoğaldıkça, stent uzunluğu arttıkça ve kompleks işlemler yapılması gerektikçe stent işlemi hasta için daha riskli hale gelir ve bu hastaların uzun dönemde daha sağlıklı olmaları için bypass ameliyatı olmaları gerekir.